Hơn thế nữa, các vấn đề tâm lý cũng tác dụng ngược trở lại, làm nặng tình trạng bệnh vảy nến, từ đó tạo một "vòng xoắn" khiến người bệnh ngày càng suy sụp.

Theo bác sĩ Uyển Nhi, nguyên nhân chính xác gây ra bệnh vảy nến đến nay vẫn chưa rõ. Tuy nhiên, sau hàng thập kỷ nghiên cứu, khoa học đã khẳng định việc khởi phát bệnh vảy nến là sự tương tác giữa 3 yếu tố: môi trường - di truyền - miễn dịch.

Miễn dịch

Các tế bào T là một phần của hệ thống miễn dịch, bảo vệ cơ thể bằng cách ngăn ngừa những tác nhân có hại như vi khuẩn, virus. Trong bệnh vảy nến, do xảy ra tình trạng rối loạn hệ miễn dịch, những tế bào T này tấn công các tế bào sừng trong da người bệnh.

Điều này khiến tốc độ phát triển của tế bào da tăng nhanh một cách bất thường, chỉ mất 3-4 ngày đã trưởng thành và di chuyển lên bề mặt da (bình thường là 28-30 ngày). Thay vì rơi ra, chúng lại dính với nhau tạo thành thương tổn vảy nến.

Một khi hệ miễn dịch rối loạn, tế bào T tấn công da sẽ tạo ra vòng xoắn bệnh lý diễn tiến lâu dài. Đó là lý do tại sao bệnh vảy nến thường mạn tính và kéo dài suốt đời.

Di truyền

Yếu tố di truyền đóng góp 30% vào sinh bệnh học của vảy nến. Khoa học đã tìm ra một số gen nhạy cảm với bệnh. Nghĩa là những người có các gen nhạy cảm sẽ dễ mắc bệnh vảy nến hơn người khác.

Chính vì có tính chất di truyền, những người có cha mẹ, anh chị em ruột bị bệnh vảy nến thường có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.

Môi trường

Các yếu tố môi trường đóng vai trò khởi phát hoặc làm nặng hơn tình trạng vảy nến của người bệnh, bao gồm stress, tổn thương da, nhiễm trùng, một số loại thuốc, hút thuốc lá, uống rượu bia...

Bác sĩ Uyển Nhi chia sẻ, mỗi năm cứ đến ngày 29/10, hàng chục triệu bệnh nhân vảy nến toàn cầu sẽ đồng loạt tổ chức các hoạt động kỷ niệm, để nhắc nhở với cộng đồng rằng đây là căn bệnh không lây, cũng như bệnh nhân vẫn phải sống chung và đấu tranh với vảy nến từng ngày.

Năm nay, chủ đề của Ngày vảy nến thế giới 29/10 là "Healthy Skin, Happy Family" (làn da khỏe mạnh, gia đình hạnh phúc).

Bệnh viện Da Liễu TPHCM sẽ tổ chức hàng loạt hoạt động để kỷ niệm dịp này, như khám và tư vấn miễn phí cho bệnh nhân vảy nến (từ ngày 21/10 đến ngày 25/10), triển lãm ảnh "Hành trình hy vọng" để chia sẻ những câu chuyện của người bệnh vảy nến (khai mạc sáng 27/10).

Ngày 27/10, Bệnh viện Da Liễu TPHCM cũng tổ chức tọa đàm "Ngày Vảy nến thế giới", với khách mời là 100 bệnh nhân.

Tại đây, các bác sĩ chuyên khoa da liễu, chuyên viên tâm lý, đại sứ chương trình "Tiếp sức cùng người bệnh vảy nến" sẽ giao lưu, tư vấn và ghi nhận những khó khăn, mong muốn của người bệnh, để tìm ra hướng hỗ trợ tốt nhất cho họ.

Ngày 23/10, thạc sĩ, bác sĩ Phạm Thị Uyển Nhi, Phó trưởng phòng Kế hoạch tổng hợp, Bệnh viện Da Liễu TPHCM cho biết, mỗi năm, nơi này tiếp nhận đến hơn 52.000 lượt bệnh nhân đến khám bệnh vảy nến.

Căn bệnh không lây nhưng ảnh hưởng tâm lý nặng nề

Vảy nến là bệnh viêm da mạn tính. Dù không lây, nhưng nó làm ảnh hưởng trầm trọng hơn các bệnh lý mạn tính khác, bởi các tổn thương hiện hữu ngay ở ngoài da. Điều này gây ra những ảnh hưởng tâm lý nặng nề.

Cụ thể, người bị vảy nến không chỉ gặp tổn thương bởi tình trạng bệnh mà cả sự kỳ thị, thiếu hiểu biết của những người xung quanh. Họ dễ bị các vấn đề như cảm giác xấu hổ, thiếu tự tin, giảm lòng tự trọng, nghĩ giá trị bản thân thấp.

Đôi khi, bệnh nhân còn bị phân biệt đối xử, giảm cơ hội trong công việc, khó khăn trong cuộc sống hàng ngày… Thậm chí, nhiều trường hợp nặng có thể gây ra các vấn đề trầm cảm, xuất hiện ý tưởng tự tử.

Hơn thế nữa, các vấn đề tâm lý cũng tác dụng ngược trở lại, làm nặng tình trạng bệnh vảy nến, từ đó tạo một "vòng xoắn" khiến người bệnh ngày càng suy sụp.

Theo bác sĩ Uyển Nhi, nguyên nhân chính xác gây ra bệnh vảy nến đến nay vẫn chưa rõ. Tuy nhiên, sau hàng thập kỷ nghiên cứu, khoa học đã khẳng định việc khởi phát bệnh vảy nến là sự tương tác giữa 3 yếu tố: môi trường - di truyền - miễn dịch.

Miễn dịch

Các tế bào T là một phần của hệ thống miễn dịch, bảo vệ cơ thể bằng cách ngăn ngừa những tác nhân có hại như vi khuẩn, virus. Trong bệnh vảy nến, do xảy ra tình trạng rối loạn hệ miễn dịch, những tế bào T này tấn công các tế bào sừng trong da người bệnh.

Điều này khiến tốc độ phát triển của tế bào da tăng nhanh một cách bất thường, chỉ mất 3-4 ngày đã trưởng thành và di chuyển lên bề mặt da (bình thường là 28-30 ngày). Thay vì rơi ra, chúng lại dính với nhau tạo thành thương tổn vảy nến.

Một khi hệ miễn dịch rối loạn, tế bào T tấn công da sẽ tạo ra vòng xoắn bệnh lý diễn tiến lâu dài. Đó là lý do tại sao bệnh vảy nến thường mạn tính và kéo dài suốt đời.

Di truyền

Yếu tố di truyền đóng góp 30% vào sinh bệnh học của vảy nến. Khoa học đã tìm ra một số gen nhạy cảm với bệnh. Nghĩa là những người có các gen nhạy cảm sẽ dễ mắc bệnh vảy nến hơn người khác.

Chính vì có tính chất di truyền, những người có cha mẹ, anh chị em ruột bị bệnh vảy nến thường có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.

Môi trường

Các yếu tố môi trường đóng vai trò khởi phát hoặc làm nặng hơn tình trạng vảy nến của người bệnh, bao gồm stress, tổn thương da, nhiễm trùng, một số loại thuốc, hút thuốc lá, uống rượu bia...

Bác sĩ Uyển Nhi chia sẻ, mỗi năm cứ đến ngày 29/10, hàng chục triệu bệnh nhân vảy nến toàn cầu sẽ đồng loạt tổ chức các hoạt động kỷ niệm, để nhắc nhở với cộng đồng rằng đây là căn bệnh không lây, cũng như bệnh nhân vẫn phải sống chung và đấu tranh với vảy nến từng ngày.

Năm nay, chủ đề của Ngày vảy nến thế giới 29/10 là "Healthy Skin, Happy Family" (làn da khỏe mạnh, gia đình hạnh phúc).

Bệnh viện Da Liễu TPHCM sẽ tổ chức hàng loạt hoạt động để kỷ niệm dịp này, như khám và tư vấn miễn phí cho bệnh nhân vảy nến (từ ngày 21/10 đến ngày 25/10), triển lãm ảnh "Hành trình hy vọng" để chia sẻ những câu chuyện của người bệnh vảy nến (khai mạc sáng 27/10).

Ngày 27/10, Bệnh viện Da Liễu TPHCM cũng tổ chức tọa đàm "Ngày Vảy nến thế giới", với khách mời là 100 bệnh nhân.

Tại đây, các bác sĩ chuyên khoa da liễu, chuyên viên tâm lý, đại sứ chương trình "Tiếp sức cùng người bệnh vảy nến" sẽ giao lưu, tư vấn và ghi nhận những khó khăn, mong muốn của người bệnh, để tìm ra hướng hỗ trợ tốt nhất cho họ.

Với những can thiệp từ trước, trong ổ bụng người bệnh bị dính nhiều. Nhưng bằng kinh nghiệm phẫu thuật dưới sự hỗ trợ của robot cho hơn 260 trường hợp tại Bệnh viện Bình Dân, bác sĩ Phú giúp ca phẫu thuật đã diễn ra tốt đẹp.

Sau ca mổ, các bác sĩ Philippines rất ấn tượng với kỹ thuật single docking (vị trí robot không thay đổi so với bệnh nhân trong suốt cuộc mổ, chỉ với một lần sắp đặt các cánh tay robot) và kỹ thuật bóc tách hạn chế xâm lấn của bác sĩ Việt. Trước đây, một trường hợp phẫu thuật robot trong ung thư đại trực tràng tại Bệnh viện CGHMC có thể lên đến 6 giờ. Qua hướng dẫn của các bác sĩ Bệnh viện Bình Dân, ca phẫu thuật chỉ cần 2,5 giờ để hoàn thành.

Dự kiến, bác sĩ Nguyễn Phú Hữu sẽ hỗ trợ và hướng dẫn thực hiện 3 trường hợp phẫu thuật robot tại Philippines, bao gồm 2 trường hợp ung thư trực tràng và 1 trường hợp thoát vị thành bụng. Ngoài ra, đại diện bệnh viện ở TPHCM sẽ có những buổi thuyết trình để phân tích chuyên sâu về phẫu thuật robot trong ung thư dạ dày, ung thư đại trực tràng, giúp các đồng nghiệp nước bạn nắm bắt kiến thức và kỹ năng để phẫu thuật hoàn thiện hơn.

Đây là lần thứ hai Bệnh viện Bình Dân nhận lời mời chuyển giao phẫu thuật robot cho một bệnh viện tại Philippines. Trước đó vào tháng 10/2019, Bệnh viện Bình Dân hợp tác chuyển giao với Bệnh viện Philippine General Hospital, một đơn vị được quản lý và điều hành bởi Đại học Philippines.

Là nơi đầu tiên triển khai phẫu thuật robot cho người lớn tại Việt Nam, sau 6 năm bắt đầu, đến nay Bệnh viện Bình Dân đã thực hiện thành công cho gần 2.000 người bệnh, chủ yếu là các trường hợp ung thư đường tiết niệu và ung thư tiêu hóa.

Hợp tác quốc tế để chuyển giao kỹ thuật được xác định là một trong những mũi nhọn của Bệnh viện Bình Dân, để phát triển thành Trung tâm đào tạo phẫu thuật robot trong nước và khu vực.

Ngày 1/3, Bệnh viện Bình Dân cho biết, bác sĩ Nguyễn Phú Hữu, Phó trưởng khoa Ngoại Tiêu hóa vừa đến Philippines chuyển giao phẫu thuật robot điều trị ung thư đường tiêu hóa, theo lời mời của Bệnh viện Chinese General Hospital and Medical Center (CGHMC).

Theo đó, bác sĩ Nguyễn Phú Hữu đã hướng dẫn các đồng nghiệp tại Bệnh viện CGHMC (Philippines) mổ thành công một bệnh nhân bị ung thư trực tràng. Đây là trường hợp khó, do người phụ nữ 50 tuổi đã có hóa trị trước phẫu thuật và mở đại tràng ngang ra da do tắc ruột.

Với những can thiệp từ trước, trong ổ bụng người bệnh bị dính nhiều. Nhưng bằng kinh nghiệm phẫu thuật dưới sự hỗ trợ của robot cho hơn 260 trường hợp tại Bệnh viện Bình Dân, bác sĩ Phú giúp ca phẫu thuật đã diễn ra tốt đẹp.

Sau ca mổ, các bác sĩ Philippines rất ấn tượng với kỹ thuật single docking (vị trí robot không thay đổi so với bệnh nhân trong suốt cuộc mổ, chỉ với một lần sắp đặt các cánh tay robot) và kỹ thuật bóc tách hạn chế xâm lấn của bác sĩ Việt. Trước đây, một trường hợp phẫu thuật robot trong ung thư đại trực tràng tại Bệnh viện CGHMC có thể lên đến 6 giờ. Qua hướng dẫn của các bác sĩ Bệnh viện Bình Dân, ca phẫu thuật chỉ cần 2,5 giờ để hoàn thành.

Dự kiến, bác sĩ Nguyễn Phú Hữu sẽ hỗ trợ và hướng dẫn thực hiện 3 trường hợp phẫu thuật robot tại Philippines, bao gồm 2 trường hợp ung thư trực tràng và 1 trường hợp thoát vị thành bụng. Ngoài ra, đại diện bệnh viện ở TPHCM sẽ có những buổi thuyết trình để phân tích chuyên sâu về phẫu thuật robot trong ung thư dạ dày, ung thư đại trực tràng, giúp các đồng nghiệp nước bạn nắm bắt kiến thức và kỹ năng để phẫu thuật hoàn thiện hơn.

Đây là lần thứ hai Bệnh viện Bình Dân nhận lời mời chuyển giao phẫu thuật robot cho một bệnh viện tại Philippines. Trước đó vào tháng 10/2019, Bệnh viện Bình Dân hợp tác chuyển giao với Bệnh viện Philippine General Hospital, một đơn vị được quản lý và điều hành bởi Đại học Philippines.

Là nơi đầu tiên triển khai phẫu thuật robot cho người lớn tại Việt Nam, sau 6 năm bắt đầu, đến nay Bệnh viện Bình Dân đã thực hiện thành công cho gần 2.000 người bệnh, chủ yếu là các trường hợp ung thư đường tiết niệu và ung thư tiêu hóa.

Hợp tác quốc tế để chuyển giao kỹ thuật được xác định là một trong những mũi nhọn của Bệnh viện Bình Dân, để phát triển thành Trung tâm đào tạo phẫu thuật robot trong nước và khu vực.

Giám đốc Bệnh viện K thông tin thêm, trong y khoa, vai trò của chất chỉ điểm khối u là theo dõi và đánh giá, theo dõi kết quả điều trị, không phải để sàng lọc. 

Hơn nữa, một số chất chỉ điểm không chỉ tăng khi bị ung thư, mà viêm nhiễm thông thường, mắc các bệnh phổ biến cũng có thể tăng lên.

Vì thế, PGS Quảng cho rằng xét nghiệm chất chỉ điểm để sàng lọc ung thư không có ý nghĩa quá lớn. 

"Hiện chỉ có hai chất chỉ điểm khá có ý nghĩa phát hiện sớm nguy cơ ung thư là ung thư tuyến tiền liệt và ung thư gan. Tuy nhiên, cũng chỉ thực hiện trên đối tượng nguy cơ cao, không thực hiện đại trà", PGS Quảng thông tin thêm.

Cùng quan điểm này, PGS.TS Phạm Cẩm Phương, Giám đốc Trung tâm Y học hạt nhân và ung bướu (BV Bạch Mai) khẳng định, xét nghiệm dấu ấn không đặc hiệu trong sàng lọc bệnh ung thư. Nhiều người khi đi xét nghiệm sàng lọc, chỉ số tăng lên thì mất ăn mất ngủ, lo tá hỏa đi khám lại khắp nơi. Nhưng các chỉ số này tăng có thể do đang viêm, do một số bệnh lành tính... 

"Đây là phương pháp để theo dõi điều trị ung thư. Ví dụ, một bệnh nhân đang điều trị ung thư cổ tử cung, chỉ số ung thư này trong máu đã giảm xuống qua quá trình theo dõi, bỗng nhiên mấy tháng sau khám lại, xét nghiệm chỉ số này lại tăng lên, cho thấy căn bệnh đó là tái phát, di căn", PGS Phương nói.

Theo PGS Quảng, ung thư là một bệnh nan y, tuy nhiên có trên 200 loại ung thư, mỗi loại lại có phương pháp sàng lọc, phát hiện sớm khác nhau. Ví như với ung thư vú, việc khám lâm sàng, chụp X-quang vú có vai trò rất quan trọng trong việc phát hiện khối u; Với ung thư dạ dày, đại trực tràng thì có phương pháp nội soi, xét nghiệm máu trong phân... Còn xét nghiệm chất chỉ điểm khối u là để theo dõi và đánh giá kết quả điều trị, không phải để sàng lọc.

Theo PGS Quảng, hiện nay, số bệnh nhân được phát hiện ung thư giai đoạn sớm ngày càng tăng lên, đặc biệt với ung thư vú do người dân được tuyên truyền nhiều. Bất kể bệnh ung thư nào, việc phát hiện sớm đều mang lại cơ hội điều trị rất cao.

"Khi bị ung thư, tâm lý người bệnh rất nặng nề vì sợ "thần chết" gõ cửa. Tuy nhiên, ung thư không phải vô phương cứu chữa, mà là bệnh có thể điều trị được.

Hiện nay, việc điều trị ung thư tại Việt Nam, các kỹ thuật thực hiện được tương đương các nước phát triển. Hầu hết các bệnh nhân ung thư đều cải thiện được thời gian sống thêm, như ung thư vú, ung thư đại trực tràng, ung thư phổi, ung thư dạ dày... Trước đây tỉ lệ sống 5 năm chỉ khoảng 15%, nay khoảng 20-25%, có nước lên 30%. Tại Bệnh viện K, có những bệnh nhân ung thư vú, ung thư đại trực tràng, ung thư tuyến giáp sống thêm vài chục năm", PGS Quảng nói.

Theo đó, Giám đốc Bệnh viện K khuyến cáo mọi người cần thực hiện chế độ ăn uống khoa học, nhiều rau xanh, ít thịt đỏ, không bia rượu, tăng cường tập luyện và hãy nhớ khám sức khỏe định kỳ, tầm soát ung thư theo chỉ định của bác sĩ.

Khi phát hiện bệnh cần tuân thủ phác đồ điều trị, lạc quan, tin tưởng... để kiểm soát bệnh tốt hơn.

PGS.TS Lê Văn Quảng, Giám đốc Bệnh viện K cho biết, các quảng cáo, thông tin về việc xét nghiệm máu để phát hiện sớm ung thư là không chính xác.

"Trong tất cả các loại bệnh ung thư, chỉ có 1-2 loại bệnh là dựa vào xét nghiệm máu tìm chất chỉ điểm khối u để nghĩ đến nguy cơ cao, còn tất cả chỉ mang tính định hướng", PGS Quảng khẳng định.

Giám đốc Bệnh viện K thông tin thêm, trong y khoa, vai trò của chất chỉ điểm khối u là theo dõi và đánh giá, theo dõi kết quả điều trị, không phải để sàng lọc. 

Hơn nữa, một số chất chỉ điểm không chỉ tăng khi bị ung thư, mà viêm nhiễm thông thường, mắc các bệnh phổ biến cũng có thể tăng lên.

Vì thế, PGS Quảng cho rằng xét nghiệm chất chỉ điểm để sàng lọc ung thư không có ý nghĩa quá lớn. 

"Hiện chỉ có hai chất chỉ điểm khá có ý nghĩa phát hiện sớm nguy cơ ung thư là ung thư tuyến tiền liệt và ung thư gan. Tuy nhiên, cũng chỉ thực hiện trên đối tượng nguy cơ cao, không thực hiện đại trà", PGS Quảng thông tin thêm.

Cùng quan điểm này, PGS.TS Phạm Cẩm Phương, Giám đốc Trung tâm Y học hạt nhân và ung bướu (BV Bạch Mai) khẳng định, xét nghiệm dấu ấn không đặc hiệu trong sàng lọc bệnh ung thư. Nhiều người khi đi xét nghiệm sàng lọc, chỉ số tăng lên thì mất ăn mất ngủ, lo tá hỏa đi khám lại khắp nơi. Nhưng các chỉ số này tăng có thể do đang viêm, do một số bệnh lành tính... 

"Đây là phương pháp để theo dõi điều trị ung thư. Ví dụ, một bệnh nhân đang điều trị ung thư cổ tử cung, chỉ số ung thư này trong máu đã giảm xuống qua quá trình theo dõi, bỗng nhiên mấy tháng sau khám lại, xét nghiệm chỉ số này lại tăng lên, cho thấy căn bệnh đó là tái phát, di căn", PGS Phương nói.

Theo PGS Quảng, ung thư là một bệnh nan y, tuy nhiên có trên 200 loại ung thư, mỗi loại lại có phương pháp sàng lọc, phát hiện sớm khác nhau. Ví như với ung thư vú, việc khám lâm sàng, chụp X-quang vú có vai trò rất quan trọng trong việc phát hiện khối u; Với ung thư dạ dày, đại trực tràng thì có phương pháp nội soi, xét nghiệm máu trong phân... Còn xét nghiệm chất chỉ điểm khối u là để theo dõi và đánh giá kết quả điều trị, không phải để sàng lọc.

Theo PGS Quảng, hiện nay, số bệnh nhân được phát hiện ung thư giai đoạn sớm ngày càng tăng lên, đặc biệt với ung thư vú do người dân được tuyên truyền nhiều. Bất kể bệnh ung thư nào, việc phát hiện sớm đều mang lại cơ hội điều trị rất cao.

"Khi bị ung thư, tâm lý người bệnh rất nặng nề vì sợ "thần chết" gõ cửa. Tuy nhiên, ung thư không phải vô phương cứu chữa, mà là bệnh có thể điều trị được.

Hiện nay, việc điều trị ung thư tại Việt Nam, các kỹ thuật thực hiện được tương đương các nước phát triển. Hầu hết các bệnh nhân ung thư đều cải thiện được thời gian sống thêm, như ung thư vú, ung thư đại trực tràng, ung thư phổi, ung thư dạ dày... Trước đây tỉ lệ sống 5 năm chỉ khoảng 15%, nay khoảng 20-25%, có nước lên 30%. Tại Bệnh viện K, có những bệnh nhân ung thư vú, ung thư đại trực tràng, ung thư tuyến giáp sống thêm vài chục năm", PGS Quảng nói.

Theo đó, Giám đốc Bệnh viện K khuyến cáo mọi người cần thực hiện chế độ ăn uống khoa học, nhiều rau xanh, ít thịt đỏ, không bia rượu, tăng cường tập luyện và hãy nhớ khám sức khỏe định kỳ, tầm soát ung thư theo chỉ định của bác sĩ.

Khi phát hiện bệnh cần tuân thủ phác đồ điều trị, lạc quan, tin tưởng... để kiểm soát bệnh tốt hơn.